کمک هزینه فرزند در آلمان: مزایا و وام فرزند در آلمان

در آلمان خانواده‌هایی که بچه‌دار می‌شوند از سوی دولت حمایت می‌شوند. به دنیا آوردن و بزرگ کردن بچه هزینه‌های زیادی را دربردارد، اما اگر در آلمان زندگی می‌کنید، خوشبختانه مقدار زیادی از این هزینه‌ها در قالب «حقوق فرزند» یا کمک هزینه فرزند در آلمان که دولت پرداخت می‌کند تامین می‌شود.

در ادامه‌ی این مقاله با ما همراه شوید تا حقوق فرزندآوری و انواع حقوق فرزند در آلمان را به‌صورت کامل بررسی کنیم.

انواع تسهیلاتی که برای به دنیا آوردن فرزند در اختیار شما قرار می‌گیرد به صورت زیر می‌باشند:

• کمک هزینه‌ی فرزند(Kindergeld)
• معافیت‌های مالیاتی(Kinderfreibetrag)
• کمک هزینه‌ یا حقوق والدین (Elterngeld)
• هزینه های مراقبت
• کمک هزینه مدرسه
• یارانه برای والدین تک سرپرست

سوالات پرتکراری که از سمت مخاطبان ما پرسیده می‌شود:

• افرادی که به سن قانونی رسیده‌اند، تحت چه شرایطی می‌توانند از تسهیلات کودکان استفاده کنند؟
• آیا والدین مهاجر یا پناهنده مشمول حقوق بچه‌دار شدن می‌شوند؟

در ادامه به بررسی تک تک موارد پرداخته می‌شود:

کمک هزینه فرزند در آلمان (Kindergeld)

طبق این قانون، خانواده‌های آلمانی به ازای تولد هر فرزند، ماهیانه از 204 تا 250 یورو دریافت می‌کنند. برای جزئیات بیشتر جدول زیر را مطالعه کنید:

این مبالغ تا رسیدن به سن قانونی، یعنی 18 سال، به شماره حساب کودک واریز می‌شود.

در صورتی که فرزند بعد از سن 18 سالگی کار پیدا نکند و دنبال کار در داخل کشور باشد، این حمایت مالی تا سن 21 سالگی ادامه پیدا می‌کند.

حمایت های معاف از مالیات (Kinderfreibetrag)

دولت فدرال آلمان برنامه‌ای به نام Kinderfreibetrag دارد که به‌صورت «اعتبار مالیاتی» عمل می‌کند. در واقع، قانون مالیات آلمان به‌گونه‌ای تنظیم شده است که به یُمن وجود بچه، مقدار مشخصی از مالیاتی که والدین باید پرداخت کنند را کاهش می‌دهد. در حقیقت یکجورهایی می‌توان آن را «تخفیف مالیاتی» نامید.

معافیت مالیاتی کودک که در جدول مالیات در آلمان به آن اشاره شده است از دو قسمت تشکیل شده است:

• برای سطح معیشت کودک به مبلغ 2730 یورو در سال و
• جهت نیازهای مراقبتی و آموزشی به میزان 1464 یورو در سال

این عددها برای یک نفر هستند و در صورت تاهل دو برابر می‌شوند.

کمک هزینه مالیاتی زمانی اعطا می‌شود که ارزیابی مالیاتی انجام شود. تمام کاری که شما باید انجام دهید این است که فیلدهای مربوط به مشخصات فرزند خود را به طور کامل در اظهارنامه مالیاتی پر کنید. پس از آن، اداره مالیات به طور خودکار ارزیابی می‌کند که در سال مربوطه، کمک‌هزینه فرزند(Kindergeld) از نظر اقتصادی برای شما مطلوب‌تر است یا کمک‌هزینه‌های مالیاتی (Kinderfreibetrag).

این دو کمک هزینه همزمان تعلق نمی‌گیرند. این بررسی و تصمیم‌گیری سالانه با استفاده از ارزیابی مالیات بر درآمد انجام می‌شود.

حقوق والدین (Elterngeld)

حقوق والدین مشابه «مرخصی با حقوق» خودمان است، اما تفاوت آن این است که والدین علاوه بر دریافت «حقوق والدین»، اجازه کار به‌صورت پاره‌وقت را نیز دارند.

در واقع دولت آلمان در ازای زمانی که شما برای آموزش و مراقبت از فرزند صرف می‌کنید به شما حقوق پرداخت می‌کند.

توجه داشته باشید که برای بهره‌مندی از این دریافتی نبايد بیش از 30 ساعت در هفته كار كنيد.

این مقرری از زمان تولد فرزند تا 14 ماه پرداخت می‌شود. پدر و مادر حق انتخاب دارند و می‌توانند در مورد اینکه هر کدام چند ماه از این مرخصی استفاده کنند تصمیم بگیرند.

همچنین این امکان وجود دارد که مدت زمان دریافت حقوق دو برابر شود و در عوض میزان پرداختی در هر ماه نصف شود.

میزان این حقوق برابر با 65% تا 67% از درآمد والدین قبل از تولد کودک خواهد بود. از حداقل 300 یورو شروع شده و حداکثر 1800 یورو می‌باشد.

فرم درخواست حقوق والدین را می‌توانید از سایت زیر پر کنید:

سایت کمک‌هزینه والدین در آلمان

هزینه های مراقبت فرزند

اغلبِ کارفرماها علاوه بر حقوق شما، هزینه نگهداری از فرزند مانند کمک‌هزینه مهدکودک را نیز تامین می‌کنند، اما اگر کارفرمای شما این کار را نمی‌کند، می‌توانید حداکثر تا 4000 یورو برای هر کودک، از تولد تا 14 سالگی به عنوان هزینه‌های ویژه مراقبت در اظهارنامه مالیاتی درخواست نمایید.

کمک هزینه های مدرسه

اگر فرزند شما مشمول « Kindergeld» یا « Kinderfreibetrag» می‌شود و در یک مدرسه غیردولتی تحصیل می‌کند، حداکثر تا 30% و حداکثر تا 5000 یورو از هزینه‌های مدرسه به عنوان «هزینه‌های ویژه» از مالیات شما کم می‌شود.

البته هزینه‌های مربوط به غذا، اسکان، لباس مدرسه و رفت‌و آمد مشمول این قانون نمی‌شوند.

این کمک هزینه را باید از طریق اظهارنامه مالیات بر درآمد مطالبه کنید.

یارانه برای والدین تک سرپرست

اگر تک سرپرست هستید و فرزند خود را به تنهایی بزرگ می‌کنید، از سال 2021، مبلغ 4008 یورو را به عنوان بخشی از اظهارنامه مالیات بر درآمد دریافت خواهید کرد. این مبلغ از کل مالیات شما کسر خواهد شد.

افرادی که به سن قانونی رسیده‌اند، تحت چه شرایطی می‌توانند از تسهیلات کودکان استفاده کنند؟

تا سن قانونی یعنی 18 سال، کمک‌هزینه‌ها بدون هیچ‌گونه شرایط خاصی پرداخت می‌شوند. پس از آن، در صورت ادامه تحصیل تا سن 25 سالگی می‌تواند ادامه یابد.

پیشنهاد: اگر قصد مهاجرت به آلمان را دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقالات هزینه های زندگی در آلمان، سیستم مالیاتی آلمان، تغییر آدرس در آلمان، گواهینامه در آلمان، چطور آلمانی یاد بگیرم؟ و آشنایی با شهرهای آلمان را مطالعه کنید. خواندن این مقالات به شما دید خوبی از زندگی در آلمان می‌دهد.

آیا والدین مهاجر یا پناهنده مشمول تسهیلات بچه‌دار شدن می‌شوند؟

خانواده‌هایی می‌توانند از حقوق فرزند استفاده کنند که در آلمان زندگی می‌کنند.

در شرایط خاصی می‌توان برای فرزندانی که در یک کشور دیگر زندگی می‌کنند نیز تسهیلات حمایت از فرزندآوری را دریافت کرد:

• یکی از اعضای اتحادیه اروپا است یا
• کشوری که با آلمان قرارداد قانون امنیت اجتماعی امضا کرده است(به عنوان مثال ترکیه)

البته در این موارد، میزان دریافتی ممکن است به طور قابل توجهی کمتر از فرزندانِ ساکن در آلمان باشد.

اگر تابعیت آلمان دارید ولی خانواده‌تان در یک کشور اروپایی دیگر زندگی می‌کند، می‌توانید از حقوق والدین نیز استفاده کنید. تنها شرط آن این است که یکی از والدین در آلمان کار کند.

شهروند كشورهای غیراروپایی برای دریافت تسهیلات حمایت کودکان باید اقامت آلمان را داشته باشند، اقامتی که اجازه کار با حقوق یا اشتغال مستقل را بدهد.

اگر یکی از والدین مجوز پناهندگی داشته و به مدت 3 سال به صورت مجوزدار یا تحتِ مدارا در آلمان زندگی کرده باشد و در این مدت کار کرده یا مزایای بیکاری دریافت دریافت کرده باشد می‌تواند از تسهیلات فرزندآوریِ دولت آلمان بهره‌مند شود.

شهروندان غیراروپایی که با ویزای دانشجویی وارد آلمان شده‌اند، مشمول تسهیلات فرزندآوری و کمک هزینه فرزند در آلمان نيستند.

همچنین مهاجرانی که اقامت موقت کاری دارند نیز نمی‌توانند از کمک هزینه فرزند در آلمان استفاده کنند.

جزئیات مربوط به کودکان ساکن در اروپا می‌تواند پیچیده باشد و شما را سردرگم کند. به شما توصیه می‌کنیم برای چنین مواردی از مشاورها و وکلای متخصص کمک بگیرید.

اگر فرزندی در آلمان به دنیا بیاید وضعیت شهروندی و اقامت کودک و والدین به چه صورت خواهد بود‌؟

طبق آپدیت 2024 در آلمان راه های مختلفی برای اخذ تابعیت آلمان وجود دارد. یکی از این راه ها از سال 2000 زایمان در آلمان است. اگر حداقل یکی از والدین تابعیت آلمان را داشته باشد یا حداقل هشت سال در آلمان اقامت قانونی داشته باشد، کودکانی که در آلمان متولد می شوند، به طور خودکار تابعیت آلمان را دریافت می کنند. این بدان معناست که کودکان متولد شده در آلمان به طور خودکار خارجی نیستند. داشتن تابعیت مضاعف نیز در صورت اجازه قوانین کشور دیگر امکان پذیر است. توجه به این نکته ضروری است که نام آلمانی در کارت شناسایی یا پاسپورت نشان دهنده ملیت است نه قومیت. با این حال، مهم است که والدین فرزندان خود را که در آلمان متولد شده اند در اداره ثبت احوال محلی ثبت کنند تا تابعیت آنها را تضمین کنند. به عنوان یک قاعده، فرزندانی که از والدین آلمانی و غیر آلمانی یا از والدینی با تابعیت دوگانه متولد می شوند، طبق اصل نسب، در بدو تولد تابعیت هر دو والدین را کسب می کنند. در برخی موارد، بی تابعیتی ممکن است رخ دهد، به ویژه زمانی که والدین بدون تابعیت باشند و کودک به طور خودکار تابعیت کشور دیگری را به دست نیاورد. در چنین مواردی، دریافت مشاوره حقوقی به موقع برای روشن شدن تابعیت کودک بسیار مهم است.

اگر بخواهیم به شما بگوییم سریع ترین راه برای گرفتن تابعیت آلمان چیست باید گفت سریعترین راه برای اخذ تابعیت در آلمان، پیروی از یک مسیر مهاجرت مبتنی بر اشتغال است. این به این دلیل است که با ویزای کار، می‌توانید فوراً به مدت طولانی در کشور مستقر شوید و بتوانید به سرعت واجد شرایط اقامت دائم شوید.

وام تولد فرزند در ایران و مقایسه آن با کمک هزینه فرزند در آلمان

در پی سیاست‌های اخیر دولت ایران در جهت افزایش جمعیت و کمک به فرزندآوری، در ایران نیز تسهیلاتی برای فرزندآوری در نظر گرفته شده است. در بخشنامه بانک مرکزی که در اوایل اردیبهشت سال 1401 به بانکها ابلاغ شد گفته شده است که متولدین سال 1400 به بعد وام 20 تا 100 میلیون تومانی دریافت می‎کنند، به این ترتیب:

• 20 میلیون تومان وام فرزند اول
• 40 میلیون تومان وام فرزند دوم
• 60 میلیون وام فرزند سوم
• 80 میلیون وام فرزند چهارم
• و 100 میلیون وام فرزند پنجم به بعد

اما این تلاش ها با انتقادات و پیامدهای ناخواسته ای مانند ازدواج کودکان به دلیل وام های بدون بهره مواجه شده است. حقوق شهروندی در ایران مبتنی بر حق خون است، با تلاش برای اصلاح قوانینی که به ضرر زنان است. ثبت احوال مدنی مناسب برای تضمین شهروندی بسیار مهم است .

صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر اخیرا اعلام کرد که زنان خانه دار روستایی دارای سه فرزند یا بیشتر از این پس مشمول پوشش بیمه رایگان هستند. این حرکت با هدف ارتقای خانواده‌های بزرگتر و ارائه کمک به کسانی است که واجد شرایط هستند. زنان خانه دار روستایی و عشایری دارای سه فرزند یا بیشتر می توانند از بیمه 100 درصدی دولتی برخوردار شوند. برای واجد شرایط بودن، افراد باید بین 18 تا 50 سال سن داشته باشند و همه فرزندان آنها باید تابعیت ایران را داشته باشند. علاوه بر این، تولد فرزند چهارم یا پنجم، پوشش بیمه مادر را تا دو سال افزایش می‌دهد و دولت حق بیمه کامل را برای دریافت‌کنندگان واجد شرایط پوشش می‌دهد.

نکاتی درباره وام فرزندآوری در ایران

• سود وام فرزندآوری حداکثر 4 درصد است.
• بازپرداخت وام فرزند از 6 ماه بعد از دریافت وام شروع می‌شود.
• و دوره باز پرداخت آن حدقل 36 و حداکثر 84 ماه است.

برای ثبت نام در این وام باید به سامانه تسهیلات فرزندآوری مراجعه کنید.