مجله کاوه

در نوروز سال ۱۲۹۵ خورشیدی، مجله‌ای از راه‌های مخفی به دست ایرانیان رسید که مجله کاوه نام داشت. تصویر درفش کاویانی و جمعیتی انقلابی در پی‌اش،بر صفحه‌ی نخست نقش شده بود و محتوای آن نیز خبر و تحلیل نبرد از منظر قوای محور بود. نشریه‌ی کاوه، به سرعت جای خود را در میان میلیون ناسیونالیست و روشنفکر گشود و خیلی زود دانستند این نشریه ارگان حزب دموکرات است.

اولین نشریه کاوه، در سوم بهمن ۱۲۹۴،ژانویه ۱۹۱۶ به تأسیس نماینده سابق تبریز در مجلس شورای ملی، سیدحسن تقی زاده در برلین به طبع رسید. در شماره نخست هدف کاوه در سرمقاله چنین تشریح شد:

  • جهاد بر ضد تعصب
  • خدمت به حفظ ملیت ایران
  • وحدت ایران
  • مجاهدت در پاکیزگی، رشد و اعتلای زبان فارسی

حکومت امپراطوری آلمان، هزینه نشر کاوه را در قالب یارانه سیاسی/فرهنگی می‌پرداخت و نشریه با نشر اخبار جنگ و تشویق ایرانیان در جهت گرایش به همکاری با قوای محور (آلمان، اتریش، عثمانی) در راستای مبارزه با بریتانیا و روسیه گام برمی‌داشت.

دفتر روزنامه در شارلوتنبورگ برلین واقع بود و روشنفکران به نامی چون محمدعلی جمال زاده، محمد قزوینی، ابراهیم پورداود به قلم‌فرسایی در آن پرداختند. سفیر وقت ایران حسینقلی خان نواب نیز به کاوه علاقه نشان می‌داد و از همکاری قلمی و قدمی برای موفقیت آن دریغ نمی‌ورزید.

حتما بخوانید:  معرفی کتاب - قلندر و قلعه

پس از شکست مصیبت بار آلمان در جنگ جهانی اول و قطع کمک مالی به نشریه کاوه، وضعیت نشر چنان بحرانی شد که جز با فداکاری موسسین و مساعدت مالی ایرانیان وطن‌پرست انتشار نشریه ممکن نبود. در سال ۱۹۱۹ که تورم ده هزاردرصدی اقتصاد آلمان را فلج کرده بود، مرحومان جمال‌زاده، تقی‌زاده و قزوینی، در حالیکه گرسنه بودند و بیش از چند سیب زمینی در روز وارد مطبخ محقر مجله نمی‌شد، چاپ کاوه را ادامه دادند و با نشر مقالات پیشنهادی و انتقادی در جهت تأسیس یک ارتش ملی نیرومند، تأسیس دولتی مرکزی و مسلط بر امور و توسعه ی مدارس و کسب علوم و فنون غربی، طبقه ی وطن پرست و آگاه ایران را بیش از پیش متوجه راه‌های برون رفت از وضعیت اسفبار و نابسامان ایران قاجاری نمودند.

کاوه، در هر شماره گاه‌شمار خیامی و ماه‌های اوستایی را درج می‌نمود و به مخاطبان خود لزوم توجه به باستان‌گرایی و بازخوانی هویت باستانی ایران را تشریح می‌نمود.

تقی زاده، در مجله کاوه علاوه بر دانشمندان و نویسندگان ایرانی چند مستشرق ایراندوست چون ادوارد براون، هانری ماسه و آرتور کریستین سن را به همکاری خوانده بود و در حقیقت کاوه حلقه‌ای بود از مردان غیور و مطلع و دانش پژوه.  تاثیر بسیاری از مقالات و راهکارهای کاوه در محافل فکری ایران آنچنان نیرومند بود که به شکل مطالبه‌ی عمومی درآمد و در سالهای بعد جامه ی حقیقت پوشید.

مطالعه بیشتر

این مطلب را با دیگران به اشتراک بگذارید
نظر خود را بنویسید
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها