فهرست مطالب
فرهنگ عامه – گوش و چشم پنهان گیاهان و سنگها و موجودات (حرف زدن با گیاهان ، آیا گیاهان میشنوند؟ )
ما سمیعیم و بصیریم و هشیم
با شما نامحرمان، ما خامشیم
مولانا
علامه طباطبایی، عارف و متکلم نامدار معاصر نقل کردند:
زمانی که در تبریز ساکن بودم، به زراعت و باغبانی در املاک پدری میپرداختم و عایدات این املاک هزینهی زندگیام را تأمین مینمود.
درخت سیب بلند و زیبایی در باغ داشتیم که کم محصول شده بود و دو سال پی در پی، شکوفههایش میریخت و در تابستان چند سیب کوچک بر شاخههایش باقی میماند. آب و کود و خاک زمینش هم مرتب بود و علت این کم بار دادنش برایم معلوم نمیشد. به فکرم افتاد از روشی قدیمی استفاده کنم که از قدیمی ها و سالخوردگان آموخته بودم و البته آزمایش آنچه شنیده بودم برایم بسیار مهم و جذاب بود.
صبر کردم تا فصل پاییز شد و تبرداران دوره گرد در کوچهها به راه افتادند. یکی از آنها را برداشتم و به باغ بردم و کنار درخت سیب ایستاد. من و برادرم سیدمحمدحسن هم کنار درخت ایستادیم و مکالمهای از پیش توافق شده به راه انداختیم.
گفتم: برادرجان این درخت چند سال است که آب میخورد و هرس میشود و هیچ محصولی نمیدهد، تصمیم گرفتم که قطعش کنم.
برادرم گفت:
اخوی، چرا عجله میکنی؟ شاید امسال بار بدهد.
من با قاطعیت و صدای بلند حرفم را تکرار کردم:
خیر، این مرد تبردار را آوردم تا با آن تبر تیز بزند و این درخت بی ثمر را بیندازد، بلکه چوبش را در بخاری بریزیم و از آتش آن گرم بشویم، فایدهی دیگری که ندارد.
برادرم خواهش کنان گفت:
بگو این تبردار برود. من مطمئنم این درخت امسال بار میدهد و لازم به خرد کردن و آتش زدنش نیست. از شما خواهش میکنم به او یک فرصت تازه بدهید.
طبق توافق، این گفتگوی تئاتر مانند با پذیرفتن من به پایان رسید و تبردار را فرستادیم رفت و خودمان هم به خانه رفتیم.
بهار شد و درخت سیب غرق در شکوفه شد و با آغاز فصل تابستان چنان محصولی بر درخت ظاهر شد که ناچار شدیم زیر چند شاخه چوب بگذاریم تا خم نشود و نشکند.
این آزمایش عملی جواب این سوال که آیا گیاهان میشنوند و آیا گیاهان شعور دارند را به من نشان داد که گیاهان نه تنها حرفها و کلام ما را میشنوند، بلکه به خوبی مقصود ما را درک میکنند و به هر زبانی صحبت کنیم میفهمند. اینها از عجایب خلقت خداست و البته جزئی کوچک از آنچه در عالم وجود دارد.
خاطرات علامه طباطبایی از کتاب سالهای اقامت در تبریز
عنوان: تحقیق علمی: آیا گیاهان حرف های ما را می شنوند؟
بررسی علمی این موضوع که آیا گیاهان حرفهای ما را می شنوند؟
گیاهان مدتهاست که دانشمندان و علاقه مندان به طبیعت را با توانایی خود در حس کردن و واکنش به محرک های مختلف در محیط خود مجذوب خود کرده اند. در حالی که به طور گسترده شناخته شده است که گیاهان می توانند به عواملی مانند نور، لمس و گرانش پاسخ دهند، این سوال که آیا آنها می توانند کلمات ما را بشنوند همچنان موضوع تحقیقات علمی است. در سالهای اخیر، محققان به حوزه آکوستیک گیاهی پرداختهاند تا بفهمند گیاهان چگونه صدا را درک میکنند و با آن تعامل دارند. این مقاله به بررسی علمی این موضوع می پردازد که آیا گیاهان توانایی شنیدن و پاسخ به کلمات انسان را دارند یا خیر. آیا حرف زدن با گل و گیاه برای شما لذت بخش است ؟
ماهیت درک گیاه:
برای درک امکان شنیدن کلمات ما توسط گیاهان، درک مکانیسم هایی که گیاهان از طریق آن محیط اطراف خود را درک می کنند بسیار مهم است. گیاهان دارای توانایی قابل توجهی در حس کردن و پاسخ به محرک های مختلف هستند که شامل نور، بو، لمس، باد، جاذبه و حتی صدا می شود . مطالعات اخیر نشان داده است که گیاهان می توانند صدا را به عنوان یک محرک مکانیکی تشخیص داده و به آن پاسخ دهند و آن را به تغییرات سلولی و متابولیکی تبدیل کنند . این نشان می دهد که گیاهان پتانسیل تعامل و استفاده از صدا را به عنوان یک نشانه محیطی دارند.
آزمایشات علمی در مورد پاسخ گیاهان به صدا:
دانشمندان آزمایشات متعددی را برای کشف جواب این سوال که آیا گیاهان صدای ما را می شوند یا خیر و اثرات صدا بر رفتار و فیزیولوژی گیاه انجام داده اند. یکی از این مطالعات بر واکنش گیاهان به صدای تغذیه حشرات گیاهخوار متمرکز بود. محققان دریافتند که گیاهانی که در معرض ارتعاشات تغذیه قرار می گیرند، روغن خردل بیشتری تولید می کنند که برای کرم ها جذاب نیست. این یافته نشان می دهد که گیاهان می توانند بین انواع مختلف ارتعاشات تمایز قائل شوند و از آنها برای تقویت دفاع خود در برابر گیاهخواران استفاده کنند. با این حال، مهم است که توجه داشته باشیم که گیاهان به انواع دیگر ارتعاشات، مانند باد یا آهنگ جفت گیری برگ خوارها واکنش نشان نمی دهند، که نشان دهنده پاسخ انتخابی به محرک های صوتی خاص است .
مدتها تصور میشد که موسیقی تأثیر مثبتی بر گیاهان دارد. برخی از مطالعات نشان می دهد که انواع خاصی از موسیقی می تواند رشد گیاهان و سلامت کلی را بهبود بخشد. ارتعاشات و فرکانس های تولید شده توسط موسیقی ممکن است سلول های گیاهی را تحریک کرده و فتوسنتز را تقویت کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک کامل تأثیر موسیقی بر رشد گیاهان مورد نیاز است.
ضبط و آنالیز صداهای گیاهی:
پیشرفتهای فناوری به محققان این امکان را داده است که عمیقتر در قلمرو آکوستیک گیاهان کاوش کنند. دانشمندان دانشگاه تل آویو صداهای منتشر شده از گیاهان را برای اولین بار ضبط و تجزیه و تحلیل کردند . این صداها، عمدتاً فراصوت و خارج از محدوده شنوایی انسان، هنگامی که گیاهان تحت استرس قرار می گیرند و حاوی اطلاعاتی در مورد وضعیت آنها هستند، منتشر می شوند . هر گیاه و نوع تنش با صداهای قابل شناسایی خاصی همراه بود که به طور بالقوه توسط حیواناتی مانند خفاش ها، موش ها و حشرات شنیده می شد . با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، محققان توانستند ضبطها را تجزیه و تحلیل کنند و بین گیاهان مختلف و انواع صداها تمایز قائل شوند.
مفاهیم و تحقیقات آینده:
تحقیقات علمی در مورد اینکه آیا گیاهان سخنان ما را می شنوند پیامدهای مهمی برای زمینه های مختلف از جمله کشاورزی، بوم شناسی و باغبانی دارد. درک چگونگی درک و واکنش گیاهان به صدا میتواند راههایی را برای رویکردهای نوآورانه در مدیریت محصول، افزایش رشد گیاه و تشخیص تنش در محیطهای کشاورزی باز کند. علاوه بر این، یافته ها ممکن است به درک ما از ارتباطات گیاهی و روابط پیچیده آنها با سایر موجودات در اکوسیستم کمک کند.
تحقیقات بیشتری برای کشف پیچیدگی های آکوستیک گیاهان و پاسخ آنها به گفتار انسان مورد نیاز است. دانشمندان به طور فعال در حال کاوش هستند که چگونه گیاهان ارتعاشات را حس می کنند و با سایر اشکال اطلاعات گیاهی تعامل دارند . با کشف اسرار ادراک گیاهان، محققان امیدوارند به بینش عمیق تری در مورد قابلیت های شنیداری بالقوه گیاهان و نقش آنها در سیستم های اکولوژیکی دست یابند.
نتیجه:
در حالی که تحقیقات علمی در مورد اینکه آیا گیاهان می شنوند هنوز در مراحل اولیه است، شواهد در حال ظهور نشان می دهد که گیاهان توانایی درک و پاسخ به محرک های صوتی را دارند. مشخص شده است که گیاهان به طور انتخابی به ارتعاشات صوتی خاصی پاسخ می دهند که نشان دهنده سطحی از تبعیض و استفاده بالقوه از صدا به عنوان یک نشانه محیطی است. با ادامه تحقیقات در این زمینه، به طور فزاینده ای آشکار می شود که گیاهان مکانیسم های حسی پیچیده ای دارند که فراتر از آنچه قبلاً درک شده بود گسترش می یابد. اکتشاف آکوستیک گیاهی نه تنها درک ما از زیست شناسی گیاهی را عمیق تر می کند، بلکه پتانسیل کاربردهای عملی در کشاورزی و مطالعات اکولوژیکی را نیز دارد.