قدرشناسی و ارتباط آن با سلامت روانی انسان

قدرشناسی یا سپاسگزار بودن، از مهمترین شاخصه‌های سلامت روانی و شرافت روحی است که ارتباط مستقیم با آرامش درونی و امنیت خاطر انسان دارد.

محققان علوم روانی معتقدند قدرشناس بودن مانند یک مکمل بسیار نیرومند روانی، تاثیرات مثبتی بر زندگی و سلامتی فرد برجای می‌گذارد، از جمله:

۱- کاهش خطر ابتلا به افسردگی

افسردگی ریشه در یک خودخواهی عمیق اما به شدت پنهان دارد. انسان قدرشناس، هرگز توقع ندارد همه در خدمت او باشند و با تقدیم محبت و عشق و احترام او را ستایش کنند. بنابراین با برقراری یک رابطه ی دوجانبه و سالم، محبت و احترام دیگران را دریافت می کند و در مواردی که طرف مقابل کوتاهی کند، کمترین آسیب روحی را خواهد دید.

۲- کاهش حسادت و خشم

قدرشناسی معنایی به جز پررنگ دیدن خوبی ها ندارد. خشم و حسادت که ریشه در ناکامی دارد، کمتر به سراغ افراد قدرشناس می آید، چراکه از داشته ها و مواهب زندگی خوشحالند.

۳- بهبود رابطه با دیگران

قدرشناسی یک انرژی مثبت و خوشایند به طرف مقابل ما منتقل می کند که سبب بالا رفتن حس اعتماد و محبت دوجانبه می گردد.

۴- ارتقای بهزیستی روانی

بیماری های روانی اغلب ریشه در افسردگی و حس نادیده گرفتن شدن دارند. انسان قدرشناس در سطحی از سلامت روانی زندگی می کند که ضربه های عاطفی او را دچار فروپاشی شخصیتی و فکری نمی کند، او از آنچه در زندگی دریافت کرده فقط ناکامی و شکست را نمی بیند، بلکه موفقیتهای فردی و محبت و حضور دیگران او را سرزنده و سالم نگه می دارد.

قدرشناسی، یک مهارت فردی و اجتماعی است که معمولا توسط والدین به کودک آموزش داده می شود، اما برای آموختن آن هرگز دیر نیست. هرکس با آموختن این مهارت اخلاقی و اجتماعی می تواند میزان حس خوشبختی و ایمنی روانی را در وجود خودش ارتقاء بخشد.

مهمترین دلایل قدرناشناسی

مهمترین دلایل قدرناشناسی را روانشناسان در این چهار علت طبقه بندی نموده اند:

۱- الگوهای وابستگی

اگر کودک از همان ابتدا مصرف کننده و دریافت کننده بار آمده باشد، در بزرگسالی نیز دچار این توهم می گردد که باید همه ی جهان به او خدمات بدهند و خود را شخصیتی مستحق خدمت دیدن، احترام دیدن تلقی کرده و یک تکبر آشکار او را به سمتی هدایت می کند که همه وظیفه دارند نیازهای او را تامین کنند. در این «الگوی وابستگی» غلط، فرد تصور می کند همسر، همسایه، همکار و سایر انسانها مکلف به خدمت کردن به او هستند.

۲- باورهای منفی از قدرشناسی

قدرناشناسها، فکر می کنند تشکر از مراحم و خدمات دیگران، آنها را کوچک می کند و سبب متوقع شدن دیگران می گردد.

۳- فراموشی

افراد قدرناشناس اغلب با یک خودخواهی دائمی خدمات خودشان را به خاطر می سپارند و کارها و محبت‌های سایر افراد را از خاطر می برند یا کوچک و کم ارزش تلقی می کنند.

۴- ناآگاهی

این افراد قدرشناسی را زائد و بی اهمیت می دانند، با این تلقی که چه احتیاجی است از همسرم قدرشناسی کنم؟ خودش می داند، یا چه ضرورت دارد از همکارم قدرشناسی کنم؟ مگر حقوق نمی گیرد؟

منبع: مقالات روانشناسی

همشهری جوان / سعید بی نیاز