فهرست مطالب
امروز سراغ یکی از چهره های برتر فارسی زبان رفته‌ایم که در دنیای علم و پزشکی جهانی بسیار شناخته‌شده است. پردیس ثابتی در سال 1354 در تهران به دنیا آمد. او به همراه خانواده‌اش زمانی که فقط دو سال داشت از تهران به آمریکا مهاجرت کردند.
از چهره های برتر علمی جهان و دانش آموخته دکترای پزشکی از دانشگاه هارواد و دکترای ژنتیک از آکسفورد انگلستان است. ثابتی ابداع‌کننده سازوکار جدیدی برای مختل کردن روند رشد برخی بیماری‌ها نظیر مالاریاست.
پردیس ثابتی نابغه ریاضی و ژنتیک
در سال 2008 شبکه سی‌ان‌ان ثابتی را به عنوان یکی از 8 نابغه‌ای که دنیای ما را متحول خواهند ساخت، عنوان کرده است. این مطلب را در این لینک از سایت شبکه CNN می‌توانید ببینید. نکته جالب این است که نام یک ایرانی دیگر هم در این لیست 8 نفره وجود دارد: آقای نیما اردکانی حامد، فیزیکدان جوان نامدار. ما در مجله فارسی1 زندگینامه او را در قالب مقاله‌ای تحت عنوان «آیا نیما اردکانی حامد با انیشتین برابری می‌کند؟» منتشر کرده‌ایم:
ثابتی در این زمینه می‌گوید: ” البته خیلی ممنونم از اینکه مرا نابغه خوانده‌اند. اما من خودم را نابغه نمی‌بینم و تنها کسی می‌بینم که دستی در بهتر شدن این دنیا دارد. من خیلی پشتکار دارم و کارهایی که می‌کنم که قلبا برایم مهم هستند. آدم‌های نابغه زیادی وجود دارند که از آنها خوشم می‌آید. از نظر من آدم‌های نابغه خیلی خلاق هستند و چیزهایی می‌بینند که آدم‌های دیگر نمی‌بینند و واقعا “تلاش” می‌کنند. فکر می‌کنم بدون تلاش و پشتکار هیچ کس نمی‌تواند به جایی برسد.”
اما پیش‌بینی CNN به وقوع پیوست و پردیس ثابتی در سال 2012 او جایزه نبوغ آمریکایی مجله اسمیت سونین را در رده علوم طبیعی دریافت کرد و در سال 2014 به عنوان یکی از صد شخصیت تاثیرگذار مجله تایمز انتخاب شد.
پردیس ثابتی هم دکتر است هم ریاضی می‌خواند و در زمینه بررسی بیماری های عفونی( ویروس‌هایی مثل ابولا و….) کار می‌کند. در حقیقت پروفسور ثابتی ژنتیک و ریاضی را باهم ترکیب می‌کند تا از روند فعالیت کردن این ویروس‌ها آگاهی پیدا کند.
تحقیقات تیم دکتر ثابتی روی ویروس ابولا
سال 2014 بود که شیوع بیماری ابولا در غرب آفریقا بسیار خبرساز شد. پردیس ثابتی به همراه گروهش از سال 2008 در آفریقا به تحقيق مشغول شدند و روی گونه‌ای از ویروس که بسیار مشابه ابولاست کار میکردند. در همان زمان متوجه شدند که ابولا در غرب آفریقا شیوع پیدا کرده است. آنها گروهی را برای تشخیص و همکاری به محل شیوع ابولا فرستادند و در می 2014 متوجه شدند ویروس تغییر کرده و خطرناکتر شده است.
از جمله تشخیص‌های که او و تیمش این بود که ویروس ابولا شاید در مرحله اول از حیوان انتقال پیدا می‌کرد اما در آن مقطع زمانی حساس از آدم به آدم در حال انتقال بود. آنها این اطلاعات دریافتی را در اختیار باقی انسان‌ها قرار دادند و از شیوع جهانی ابولا جلوگیری کردند.
خالی از لطف نیست که سخنرانی پردیس ثابتی در سال 2016 درباره ویروس مرگبار بعدی است را گوش کنید:
دکتر ثابتی در سال 2017 با اشاره به پیشرفت در زمینه بیماری ابولا گفت:” اگر اطلاعاتی که الان داریم را زودتر می‌دانستیم؛ این همه انسان نمی‌مردند. من و گروهم یک تست تشخیص بیماری ابولا طراحی کرده‌ایم که در عرض 15 دقیقه تشخیص می‌دهد که فرد ابولا دارد یا خیر. یک واکسن هم درست کرده‌ایم که به میزان زیادی جلوی بیماری را می‌گیرد اما هنوز جای کار دارد.”
علاقه و فعالیت پردیس ثابتی در زمینه موسیقی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید پردیس ثابتی خوانندگی یک گروه راک آلترناتیو را برعهده دارد! ثابتی در این باره می‌گوید:” من عاشق موسیقی بودم. وقتی در حال تحصیل دکترا در دانشگاه آکسفورد بودم، دو تن از دوستانم که آنها هم مثل من عاشق موسیقی بودند مدام در مورد تشکیل بند صحبت میکردند. یک روز به آنها گفتم: “چرا فقط حرف می‌زنید و کاری نمی‌کنید؟” دوستانم با اشاره به اینکه از ابزار موسیقی سردرنمی‌آورند شروع به بهانه تراشی کردند. یکی از آنها گفت: ما نمی‌توانیم بیس بزنیم. ثابتی دراین باره می‌گوید: “این در حالی بود که من حتی نمیدانستم بیس چیست! اما روز بعدش رفتم و بیس خریدم و شروع به یادگیری موزیک کردم. من در آن زمان 22 ساله بودم اما شروع به یادگیری کردم و همانطور پشت هم یاد گرفتم. خواننده شدم، پیانو و کمی درام یاد گرفتم و در سبک موسیقی راک آلترناتیو فعالیت کردم. من در این 20 سال در بند استادم کار کردم. اسم بند ما “هزار روز” است. اما در حال حاضر برای موسیقی وقت کمی دارم.”
در زمان شناسایی ویروس ابولا و چگونگی تکثیر آن ثابتی تعدادی از همکارانش را از دست داد. این حادثه انگیزه نوشتن آهنگ one truth یا “یک واقعیت” را به او داد و او آن را در بند خود اجرا کرد.
تحقیقات ثابتی برای مقابله با ویروس کرونا
در 11 مارس سال 2020 بود که سازمان جهانی بهداشت همه‌گیری ویروس کرونا را اعلام کرد.
خانم ثابتی با آغاز شیوع کرونا 16 تا 18 ساعت در روز کار می‌کند تا روش سریع‌تری برای تشخیص بیماری‌های واگیردار مانند کرونا پیدا کند. لابراتور ثابتی در هاروارد با همکاری دانشگاه ام ای تی یک کیت آزمایشی با تکنیک ویرایش ژن طراحی کرده است. از طریق این کیت می‌توان هزاران آزمایش را بصورت خودکار انجام داد و نتیجه هر آزمایش را همان روز مشخص کرد.
کار پردیس ثابتی تحلیل تغییرات ژنتیکی ویروس‌ها با استفاده از الگوریتم است. او دی‌ان‌ای هر موجود زنده را رمزگشایی می‌کند. به این‌ترتیب، می‌تواند شیوه تکثیر، انتقال و تغییر ژنتیکی ویروس‌ها را تحلیل یا پیش‌بینی کند.
با این کار تیم خانم ثابتی در تلاش است تا جهان را برای همه‌گیری‌های جدید ویروسی آماده کند و از همه گیری‌های احتمالی بعدی جلوگیری کند.
یکی دیگر از تلاش‌های پردیس ثابتی آماده کردن کودکان و نظام آموزشی برای پاندمی‌های بعد از کروناست. او این کار را از مدرسه‌ای کوچک در فلوریدا آغاز کرده است. به گفته خانم ثابتی این قدم هر چند کوچک کمک می‌کند تا جان‌های کمتری در همه‌گیری بعدی از دست برود. ثابتی امیدوار است با تلاش‌های علمی‌اش بتواند به ایران هم کمک کند.
به عقیده دایان ویرث از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد پردیس ثابتی از شایسته‌ترین سردمداران علمی قرن 21 است.
اگر به زندگینامه مشاهیر و چهره‌های برتر ایرانی در جهان علاقه دارید، مطالعه مقاله زیر را دوست خواهید داشت: